Wykłady > Metodyczne zarządzanie projektem > Pojęcie metodyki

2.2 Pojęcie metodyki



Zdarza się, że projekty prowadzone są w sposób nieuporządkowany, chaotyczny. Jeśli spotkacie się z projektem, w którym decyzje podejmowane są ad'hoc a plan działań praktycznie tworzony jest z dnia na dzień, to oznacza, że projekt ten skazany jest z dużym prawdopodobieństwem na porażkę.

Działania niezaplanowane, chaotyczne bez wyraźnego planu prowadzą najczęściej do zarzucenia projektu lub też do zdecydowanej zmiany jego zakresu, celu, wydłużenia czasu trwania, zmniejszenia jakości i najczęściej do zwiększenia kosztów jego realizacji.

Dlatego też prowadząc projekt staramy się wprowadzić do naszych działań ład, uporządkowanie i planowanie. Najłatwiej jest to uczynić posługując się w projekcie pewną, odpowiednio dobraną metodyką.

Metodyka

Metodyka jest zbiorem zasad dotyczących sposobów wykonywania jakiejś pracy lub trybu postępowania prowadzącego do określonego celu wraz ze zbiorem narzędzi przeznaczonych do wykonania tej pracy oraz wiedzą w jaki sposób posługiwać się tymi zasadami i narzędziami.

 Metodyka projektowa stanowi formę opisu sposobu postępowania przy prowadzeniu projektu. Zawiera wskazówki w jaki sposób planować, zarządzać, wytwarzać i monitorować projekt.
Dzięki zastosowaniu metodyki możemy w projekcie ustalić:
 • fazy projektu,
 • role uczestników projektu;
 • modele tworzone w każdej z faz;
 • scenariusze postępowania w każdej z faz;
 • reguły przechodzenia do kolejnej fazy;
 • notacje, których należy używać;
 • dokumentację powstającą w każdej z faz.

Metodyki powstają na podstawie obserwacji i analizy wielu projektów i często oparte są na tak zwanych "najlepszych praktykach " w danej dziedzinie. Dlatego też warto poznawać i stosować metodyki projektowe.
Dzisiaj na świecie działa wiele organizacji, które zajmują się tworzeniem i propagowaniem metodyk projektowych ukierunkowanych na specyfikę projektów informatycznych.
Rolą osób odpowiedzialnych za projekt jest dobór odpowiedniej metodyki do danego projektu i jego uwarunkowań. Często zdarza się też, że z danej metodyki wybieramy jedynie pewne elementy, które dla naszego zespołu i naszego projektu uważamy za najlepsze lub też łączymy w całość elementy pochodzące z różnych metodyk.

Metodyki i normy dotyczące projektów tworzone są zarówno przez niezależne międzynarodowe organizacje (np. IEEE , ISO , PMI ), jak i przez firmy komercyjne (np. Microsoft, IBM, SAP, Oracle). Metodyki opracowywane przez poszczególne organizacje mają ze sobą bardzo wiele wspólnego.

Podział metodyk

 Metodyki mogą odnosić się dwóch aspektów prowadzenia projektu – wytwarzania produktu i zarządzania projektem. Metodyki zebrane według pierwszego kryterium określa sposób, w jaki powinien być wytwarzany produkt. Opisuje metody modelowania, treść dokumentów technicznych i standardy, w jakich powinno się wytwarzać produkt danego typu. Krótko mówiąc definiuje techniczne, inżynierskie aspekty wytwarzania produktu i jest zwykle dedykowana projektom wytwarzającym produkty z pewnej konkretnej grupy (np. oprogramowanie).
    Metodyki zarządcze skupiają się natomiast na określeniu sposobu, w jaki będzie organizowany i prowadzony projekt, abstrahując od użytych narzędzi, języka programowania czy sposobu modelowania systemu. Metodyki zarządcze definiują takie aspekty projektu jak strategia komunikacji , obieg dokumentów, sposób opracowywania i dystrybucji raportów, metody zapewniania jakości, sposoby zarządzania ryzykiem i inne. Wiele metodyk abstrahuje też od charakteru produktu (np. metodyka PRINCE 2), który ma powstać w wyniku prac projektowych. Tego typu metodyki można stosować w bardzo różnych dziedzinach - od projektów informatycznych aż do projektów budowlanych.
Wiele metodyk jest specjalnie dedykowanych do konkretnych dziedzin, w których prowadzony jest projekt.

    Znane są też metodyki, które łączą w sobie obie z powyższych cech – definiują zasady wytwarzania produktu, jednocześnie opisując w jaki sposób organizować przebieg projektu (np. metodyka XP ). Oprócz powodów wskazanych na wstępie, ważnym motywem wprowadzenia do projektu metodyki jest wymiar prestiżowy – firma stosująca uznaną metodykę uważana jest za poważniejszą, skuteczniejszą, której projekty mają wysoką szansę powodzenia, a produkty tych projektów wysoką jakość. Warto wspomnieć także o efekcie psychologicznym stosowania metodyki w projektach. Kierownicy takich projektów wykazują często większą pewność siebie, a co za tym idzie większą skuteczność, niż w projektach prowadzonych chaotycznie.

Metodyki ciężkie i lekkie

Innym podziałem metodyk jest podział na metodyki ciężkie (formalne) i metodyki lekkie (zwinne).
Zasadniczym kryterium podziału jest podejście do formalizmów związanych z przebiegiem dokumentowaniem procesów w trakcie projektu.

Metodyki ciężkie charakteryzują się znaczną liczbą niezbędnej dokumentacji projektowej oraz sformalizowanymi procesami na przykład podejmowania decyzji, raportowania, sprawozdawczości, odbiorów produktów itp. Metodyki ciężkie kojarzone są najczęściej z dużymi projektami i dużymi zespołami projektowymi. Nie oznacza to jednak, że nie mogą być stosowane w mniejszych projektach.

Metodyki zwinne (lekkie) charakteryzują się natomiast znacznie mniejszymi formalizmami, mniejszą i mniej formalną dokumentacją i łatwiejszym, bardziej bezpośrednim kontaktem między członkami zespołu projektowego (udziałowcami projektu). Stanowią one odpowiedź na znużenie i zniechęcenie zespołów projektowych do tworzenia zbyt obszernych dokumentów związanych z prowadzeniem projektem i trudnościami komunikacyjnymi wynikającymi ze zbytniego sformalizowania protokołów komunikacyjnych projektu.

W kolejnym punkcie tego wykładu scharakteryzujemy bardziej szczegółowo metodyki formalne, a kolejny wykład poświęcimy wybranej metodyce z grupy metodyk zwinnych.

Przejdź dalej



Wykłady > Metodyczne zarządzanie projektem > Pojęcie metodyki