następny punkt »


1. Wprowadzenie

Mierzenie (dokonywanie pomiaru) jest jedną z podstawowych czynności człowieka i jest ściśle związane z jego życiem i działalnością. Istotę prawie każdej czynności ludzkiej, każdej oceny czy decyzji stanowi porównanie pewnych cech.

Porównanie jest podstawową cechą każdego pomiaru. Czasami sprowadza się do subiektywnego oszacowania, opartego na wielokrotnej uprzedniej obserwacji, której model poglądowy pokazano na rys.5.1.

Rys. 5.1. Model poglądowy obserwacji bezpośredniej

W przypadku powtarzających się obserwacji i towarzyszących im wrażeń obserwator może zapamiętać jeden spośród chwilowych obrazów, który będzie stanowił pewnego rodzaju wzorzec. Przez porównanie z tym wzorcem obserwator klasyfikuje następne wrażenia na podobne i niepodobne, tworząc w ten sposób szacunkową skalę. Porównanie ma zawsze charakter jakościowy, a wzorzec jest subiektywny i niejednoznaczny. Ponadto zakres zjawisk, które mogą być obserwowane przez człowieka jest ograniczony. Na tej podstawie można określić wady obserwacji bezpośredniej, do których zaliczamy: subiektywność, jakościowy charakter uzyskiwanej informacji i niepowtarzalność.

Usunięcie tych wad jest możliwe przez zastąpienie wzorca subiektywnego (informacji zapamiętanej) przez miarę obiektywną niezależną od obserwatora i warunków zewnętrznych, jakim jest wzorzec fizyczny porównywalnej wielkości. Wykonywanie porównania cech zjawiska z wzorcem należy powierzyć obiektywnemu urządzeniu, nazywanemu przyrządem pomiarowym, pozostawiając obserwatorowi tylko odczytanie wyników porównania. W ten sposób dochodzi się do modelu poglądowego pomiaru przedstawionego na rys. 5.2.

Rys. 5.2. Model poglądowy pomiaru

Porównanie za pomocą przyrządu cech badanego zjawiska z obiektywna miara jednostkową, wyrażona przez wzorzec fizyczny stanowi istotę pomiaru. Właściwościami pomiaru są: obiektywność, możliwość uzyskiwania informacji o charakterze ilościowym i powtarzalność wyników.

Pomiary, stanowiące źródło informacji o obiektach i zjawiskach towarzyszących działalności człowieka, odgrywają coraz większą rolę. Zwiększone zapotrzebowanie na pomiary zostało spowodowane szybkim rozwojem nauki i techniki, a co za tym idzie rozwojem gospodarki oraz zostało dodatkowo spotęgowane burzliwym rozwojem elektronicznej techniki obliczeniowej.

Metrologia elektryczna stworzyła podstawy i przez cały czas jest czynnikiem stymulującym dalszy rozwój elektroniki. Umożliwia to stały rozwój elektronicznej aparatury pomiarowej, która wyróżnia się wieloma zaletami. Do zalet tych należą: dużą dokładność, łatwa automatyzacja i przystosowanie do zdalnego wykonywania pomiarów, dobra współpraca i wykorzystanie mikrokomputerów w procesie pomiarowym, krótki czas pomiaru.


 następny punkt »