« poprzedni punkt |
Inaczej jest w programach umożliwiających tworzenie grafiki wektorowej. W takich programach każdy obiekt stanowi niezależną jednostkę i może być niezależnie edytowany (do momentu kiedy nie zostanie połączony lub zgrupowany z innymi obiektami - wtedy edycji podlega cała grupa, albo do momentu, kiedy utworzony obraz zostanie zamieniony w mapę bitową). Zwróćmy uwagę, że w przypadku programów wektorowych fakt, iż obraz składający się z kilku obiektów jest wyświetlany jako bitmapa nie oznacza, że poszczególne obiekty utraciły swą odrębność.
W trakcie zajęć laboratoryjnych poznamy profesjonalny wektorowy program graficzny CorelDraw, zawierający bardzo bogaty zestaw narzędzi. Tutaj ograniczymy się jedynie do omówienia kilku typowych narzędzi. Niektóre z nich są dostępne w programie Word w opcji Autokształty. Na rysunku VIII.6 pokazano pasek narzędzi Rysowanie z programu Word. Dostępne tu narzędzia umożliwiają rysowanie odcinków, krzywych oraz wybranych obiektów, a także określanie atrybutów dla tych obiektów. Zachęcam do zapoznania się z tymi narzędziami.
![]() |
Rys. VIII.6. Pasek narzędzi Rysowanie z programu Word
Przy tworzeniu obiektów bardzo przydatne są wszelkie narzędzia ułatwiające pracę, takie jak linijki, siatki czy prowadnice oraz narzędzia przyciągania. Narzędzia te pozwalają precyzyjnie określać położenie i rozmiary obiektów. Na rysunku VIII.7 pokazano przykład pola roboczego z zaznaczonymi linijkami, siatką i prowadnicami.
![]() |
Rys. VIII.7. Pole robocze z zaznaczonymi linijkami, siatką i prowadnicami
Jak widać, linijki pozioma i pionowa są wyskalowane w milimetrach. Prowadnice zaznaczone są liniami przerywanymi. Pokazane są trzy prowadnice poziome, dwie pionowe i jedna ukośna. Z siatką oraz z prowadnicami może być związana opcja przyciągania. Opcja ta pozwala na łatwe rysowanie różnych obiektów, na przykład odcinków wzdłuż linii siatki, oraz rysowanie obiektów, których wierzchołki mogą znajdować się jedynie w węzłach siatki
Ogólnie, koncepcja realizacji opcji przyciągania polega na tym, że wokół przyciągającego obiektu tworzy się umowne pole. Każdy obiekt, który znajdzie się w tym polu jest przyciągany do obiektu przyciągającego, podobnie jak elementy metalowe są przyciągane przez magnes.
W programach graficznych spotkamy się również z rozwiązaniami ułatwiającymi tworzenie i ewentualne późniejsze modyfikowanie obrazów. Niżej omówimy kilka przykładowych rozwiązań: interakcję z obiektami, koncepcję warstw, koncepcję grupowania obiektów, koncepcję hierarchii.
W czasie tworzenia rysunku lub jego modyfikacji wielokrotnie powstaje konieczność powrotu do obiektu wcześniej narysowanego i wykonania na nim pewnych operacji. Podstawowym elementem dla tego typu operacji jest umożliwienie wskazywania obiektu. Najczęściej realizuje się to poprzez zwykłe wskazywanie obiektu za pomocą myszki (po wybraniu narzędzia do wybierania). Można również korzystać z opcji polegającej na ujęciu obiektu w ramkę. Wybrany obiekt może być poddany różnym przekształceniom, podobnie jak przy tworzeniu obiektu.
Wskazane obiekty można przeciągać - obiekt może być wybrany i następnie przesunięty w inne miejsce. Wskazany obiekt może być również edytowany i można zmieniać jego atrybuty (kolor, grubość linii konturu itd.).
Po wybraniu obiektu z reguły pojawiają się pomocnicze znaczniki (uchwyty), które ułatwiają wykonywanie odpowiednich przekształceń. Na rysunku VIII.8 pokazano dwa przykłady uchwytów i zaznaczono jakie funkcje można realizować przy ich pomocy.
![]() | ![]() |
Rys. VIII.8. Przykłady uchwytów: 1 - skalowanie w obu kierunkach, 2 - skalowanie w poziomie, 3 - skalowanie w pionie, 4 - przesuwanie, 5 - zmiana kształtu obiektu, 6 - obracanie obiektu wokół środka obrotu, 7 - pochylanie w pionie, 8 - pochylanie w poziomie, 9 - ustawianie środka obrotu
W czasie tworzenia rysunku niejednokrotnie powstaje sytuacja, kiedy jedne obiekty nachodzą na inne. Wtedy istotne jest ustalenie kolejności rysowania obiektów. Obiekt przykrywający inny obiekt powinien być narysowany później. Na rysunku VIII.9 pokazano te same obiekty ustawione w różnej kolejności.
![]() |
Rys. VIII.9. Zmiana kolejności obiektów
Czasami mamy do czynienia z obiektami, które są widoczne w czasie tworzenia rysunku, jak na przykład siatka, natomiast nie powinny być widoczne w końcowej wersji rysunku - ten problem można rozwiązać za pomocą przypisywania obiektom atrybutu widoczności. Inny sposób rozwiązania tego typu problemów polega na wykorzystaniu koncepcji warstw - poszczególne obiekty są przypisywane do różnych warstw. Istotna jest kolejność ułożenia warstw. Wszystkie warstwy mają przypisany ten sam układ współrzędnych, dzięki czemu zostają zachowane wzajemne relacje położenia elementów znajdujących się na różnych warstwach. Każda warstwa ma swoje atrybuty i może być tworzona niezależnie. Najczęściej jedna z warstw może być uznana za warstwę wyróżnioną w tym sensie, że wszystkie elementy umieszczone na tej warstwie pojawiają się również na wszystkich innych warstwach. Końcowy wygląd rysunku uzyskuje się poprzez wyświetlenie, we właściwej kolejności, warstw, którym przypisano atrybut widoczności.
Często pewne operacje chcemy wykonywać w odniesieniu do kilku obiektów, bądź zależy nam na tym żeby kilka obiektów zachowywało się identycznie. Wtedy wygodną opcją jest połączenie tych obiektów w jedną całość - operację taką określa się jako grupowanie obiektów. Od chwili wykonania grupowania obiekty, które weszły w skład grupy są traktowane jako jedna całość - jako nowy obiekt. Przy wszystkich operacjach wykonywanych na tym obiekcie relacje między obiektami składowymi nie zmieniają się. W razie potrzeby istnieje możliwość cofnięcia funkcji grupowania i ponownego uniezależnienia poszczególnych obiektów.
Końcowym efektem tworzenia rysunku za pomocą programów grafiki 2D jest albo obraz w postaci mapy bitowej albo opis obrazu w postaci wektorowej. Z reguły obraz jest zapisany w jednym z formatów dostępnych w danym programie. Przykładowe formaty zostaną omówione w wykładzie XV. Tutaj ograniczymy się jedynie do zwrócenia uwagi jeszcze raz na to, że zapisując obraz w postaci mapy bitowej tracimy informację o poszczególnych obiektach rysunku, a tym samym możliwość ich późniejszej edycji. Obrazy pamiętane w postaci wektorowej przed wyświetleniem są zawsze konwertowane do postaci mapy bitowej.
« poprzedni punkt |